Ταυτότητες

   Η εξέλιξη των δελτίων ταυτότητας στην Ελλάδα από την δεκαετία του 1940 (όπου βρήκαμε κάποιες χάρτινες) μέχρι σήμερα είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και συνδέεται στενά με τις πολιτικές, κοινωνικές και τεχνολογικές αλλαγές κάθε εποχής. Ας δούμε κάποια δελτία με μια χρονολογική επισκόπηση:

   Από το 1940 έως και το 1960 οι ταυτότητες εκδίδονταν από την Αστυνομία Πόλεων και τη Χωροφυλακή. Ήταν χειρόγραφες, από χαρτόνι διπλωμένο στην μέση , με ασπρόμαυρη φωτογραφία κολλημένη και σφραγισμένη. Περιείχαν βασικά στοιχεία: ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, τόπο κατοικίας και επάγγελμα. Είχαν σφραγίδες των αρχών, επικολλημένα χαρτόσημα και υπογραφές του κατόχου και του αξιωματικού έκδοσης. Περιττό να αναφέρουμε ότι δεν πληρούσαν κανένα κανόνα ασφαλείας.

   Μετά το 1960 καθιερώνεται η γνωστή μπλε αστυνομική ταυτότητα σε πλαστικοποιημένο χαρτί. Περιείχαν ακόμη τόπο γέννησης, αριθμό δελτίου, αναγραφή θρησκεύματος (που καταργήθηκε με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και από το 2000 δεν αναφέρεται ), δακτυλικό αποτύπωμα, υπηκοότητα, ή ακόμη και την ομάδα αίματος. Χαρακτηριστικό ήταν ότι με ένα τρύπημα καρφίτσας στους αριθμούς 1, 2, 3… που είχαν, πιστοποιείτο ότι ο κάτοχος είχε ψηφίσει στις εκλογές (Μετέπειτα καθιερώθηκαν τα εκλογικά βιβλιάρια που καταργήθηκα και αυτά).

   Από το 2000 εισάγεται νέος τύπος ελληνικής ταυτότητας με δίγλωσση αναγραφή (ελληνικά και λατινικά). Στην αρχή ανάλογα την δυνατότητα των τοπικών αρχών είναι χειρόγραφη ή δακτυλογραφημένη αλλά σταδιακά εκδίδεται δακτυλογραφημένη. Η ασφάλεια και αυτών των ταυτοτήτων ήταν περιορισμένη.

  Από το 2021 ανακοινώνονται σχέδια για νέες ταυτότητες με ψηφιακά χαρακτηριστικά και από Σεπτέμβριο 2023 άρχισαν να εκδίδονται οι νέες ελληνικές ταυτότητες, σύμφωνα με τα πρότυπα της Ε.Ε. Ταυτόχρονα εισάγεται η ψηφιακή ταυτότητα στο κινητό τηλέφωνο(gov.gr Wallet), αρχικά για την ταυτοποίηση στις δημόσιες υπηρεσίες και συναλλαγές. Τα χαρακτηριστικά πλέον έχουν αλλάξει:
Έχει την μορφή πλαστικής κάρτας τύπου πιστωτικής (ID-1 format).
Περιέχει τσιπ (microchip) με βιομετρικά δεδομένα (φωτογραφία, αποτύπωμα).
Αναγράφει στοιχεία σε ελληνικά και λατινικά.
Περιλαμβάνει QR code, ψηφιακή υπογραφή, ημερομηνία λήξης.
Τέλος αναγράφει τον μοναδιαίο Προσωπικό Αριθμό του Ατόμου.
Πληρούν τις προδιαγραφές ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και επιτρέπουν ηλεκτρονική ταυτοποίηση σε ψηφιακές υπηρεσίες.
Έχει διάρκεια ισχύος 10 χρόνια.

                                                1940...

1960...

                                                      2000...

2023...

28η Οκτωβρίου

   Όπως σε όλη την Ελλάδα έτσι και στο χωριό μας εορτάσθηκε και φέτος η Εθνική Επέτειος της 28ης Οκτωβρίου.
   Το πρωί έγινε η δοξολογία στον ιερό ναό της Παναγίας και στην συνέχεια ακολούθησε  επιμνημόσυνος δέηση στο ηρώο στο πεσόντων του 1940.
   Ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων στο ηρώο από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών και απαγγελία ποιημάτων από τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου και τους μικρούς του Νηπιαγωγείου, που ενθουσίασαν με την ιδιαίτερη δυναμική εμφάνισή τους, κάνοντας υπερήφανους τους γονείς τους αλλά και όλους μας. Τέλος έγινε και η καθιερωμένη παρέλαση των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου και του Νηπιαγωγείου.
   Παρέστησαν ο Πρόεδρος της Κοινότητας Κλένιας και οι τοπικοί Πρόεδροι των γειτονικών Κοινοτήτων Αγιονορίου, Στεφανίου, Κουταλά, η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Κορινθίων και πλήθος συγχωριανών μας.
   Φέτος είχαμε και μια ιδιαιτερότητα. Το ειδησεογραφικό korinthostv.gr μετέδωσε απευθείας (live) την δοξολογία και την κατάθεση στεφάνων, δείχνοντας έτσι ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το χωριό μας. Ο ιστότοπος δημοσίευσε επίσης φωτογραφίες και βίντεο από την εθνική εκδήλωση.

Παραθέτουμε μερικά στιγμιότυπα :

Γκορτσιές

   Ο Ξερόκαμπος μέχρι και την δεκαετία του 60 είχε σήμα κατατεθέν τις γκορτσιές, επειδή το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της γκορτσιάς είναι η ανθεκτικότητά της. Ως άγριο δέντρο προσαρμοσμένο σε μεσογειακά περιβάλλοντα, αντέχει στην ξηρασία καλύτερα από τα περισσότερα καλλιεργούμενα οπωροφόρα. Ευδοκιμεί σε φτωχά, ασβεστολιθικά και πετρώδη εδάφη όπου λίγα άλλα δέντρα μπορούν να ευημερήσουν. Έτσι ο Ξερόκαμπος ήταν ένας ιδανικός τόπος για την ανάπτυξη και την εξάπλωσή της.
   Τα οφέλη της γκορτσιάς πολλαπλά. Κατ’ αρχάς η συμβολή της στη βιοποικιλότητα και στα οικοσυστήματα. Χάρη στην πρώιμη ανθοφορία της την άνοιξη, προσφέρει από τα πρώτα πλούσια γεύματα γύρης και νέκταρ στους επικοντιστές (μέλισσες, κ.ά.). Θεωρείται μάλιστα εξαιρετικό μελισσοκομικό φυτό, που βοηθά τις μέλισσες να ξεκινήσουν δυναμικά τη σεζόν.
Επιπλέον, η γκορτσιά έχει πολύ σκληρό ξύλο, για πολλαπλές πρακτικές χρήσεις. Είναι κατάλληλο για ξυλογλυπτική, ιδανικό για εργαλεία και λεπτές ξύλινες κατασκευές χειροτεχνίας, ενώ το κάψιμο – παράγει δυνατή και σταθερή φλόγα. Στην παράδοση, τα άνθη χρησιμοποιούνταν διακοσμητικά. Στη λαϊκή ιατρική, φύλλα, φλοιός και καρπός χρησιμοποιούνταν ως ήπια στυπτικά και αντιδιαρροϊκά και ως βοτανοθεραπεία (τσάγια, καταπλάσματα) Η γκορτσιά ήταν ένα από τα «φαρμακευτικά δέντρα» που υπήρχαν σχεδόν σε κάθε αγροικία.
Ακόμη αυτή η εξαιρετική αντοχή κάνει τη γκορτσιά πολύτιμη ως υποκείμενο για τον εμβολιασμό πολλών ποικιλιών ήμερης αχλαδιάς.
   Τέλος η ανθεκτικότητά της σε δύσκολα εδάφη, ξηρασία και έντομα την έκανε ιδανική για φυσικούς φράχτες, περιβόλια. Οι αγρότες συνήθιζαν να αφήνουν γκορτσιές στα όρια των χωραφιών τους, τόσο για φυσικούς φράχτες όσο και για την πολύτιμη σκιά τους για τα κοπάδια. Τα αγκαθωτά κλαδιά της γκορτσιάς συχνά κόβονταν και χρησιμοποιούνταν για πρόχειρους φράχτες (π.χ. για τη στρούγκα κατά το άρμεγμα) ή στοιβάζονταν στα όρια ως σημάδια οικοπέδων.
   Και καταλήγουμε στους καρπούς. Μικροί σφαιρικοί με διάμετρο 2-3 εκ. Πράσινοι στυφοί όταν είναι άγουροι, κιτρινοκάστανοι όταν ωριμάσουν. Πολύ ξινοί και δύσπεπτοι ωμοί λόγω οργανικών οξέων & τανινών, αλλά τρώγονται μετά από υπερωρίμανση. Περιέχει μηλικό, κιτρικό, οξύ, πηκτίνη, αμυγδαλίνη, βιταμίνη.
Οι καρποί είναι βρώσιμοι ειδικά σε περιόδους έλλειψης (νωποί πολύ ώριμοι ή αποξηραμένοι). Παραδοσιακά παραγόμενα προϊόντα: πετιμέζι από γκόρτσα, γλυκό του κουταλιού, λικέρ, μουστόπιτες,. Σήμερα αυτές οι χρήσεις επιβιώνουν σε μικρή κλίμακα, σε κάποιες περιοχές ως τοπικές σπεσιαλιτέ.
   Κτηνοτροφικά, οι καρποί είχαν αξία κυρίως ως ζωοτροφή για χοίρους . Σε πολλές περιοχές , τα ώριμα γκόρτσα μαζεύονταν και ταΐζονταν στους χοίρους το φθινόπωρο, ενισχύοντας το διαιτολόγιό τους όταν άλλα φυσικά βοσκήματα ήταν λιγοστά. Γενικότερα στα χωριά, οι μικροί αυτοί σκληροί καρποί θεωρούνταν «εξαιρετικό φαΐ για τους χοίρους», σε μια εποχή που δεν υπήρχαν εμπορικές ζωοτροφές.
   Υπάρχει όμως και καταγραφή ότι στην αρχαιότητα οι Αργείοι χρησιμοποιούσαν τα γκόρτσα αντί για ψωμί στις δύσκολες περιόδους, όπως ακριβώς οι Αρκάδες έτρωγαν βαλανίδια σε εποχές έλλειψης σιτηρών.
 Συνοψίζοντας.
   Οι γκορτσιές ήταν κάποτε πολύτιμο στοιχείο της ελληνικής υπαίθρου. Σήμερα όμως παρατηρείται η σταδιακή απαξίωσή τους και η υποτίμηση του ρόλου τους.
   Στην διατροφή των ανθρώπων είχε ρόλο ασφαλείας .Σε δύσκολες ιστορικές περιόδους όταν άλλες τροφές σπάνιζαν ,τα άγρια αχλάδια (γκόρτσα) στήριξαν τον πληθυσμό .Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αγρότες παλαιότερα μάζευαν τα μικροσκοπικά αυτά φρούτα το φθινόπωρο τα άφηνα να ωριμάσουν και τα κατανάλωναν τον χειμώνα είτε νωπά (όταν είχαν πλέον μαλακώσει) είτε αποξηραμένα σαν αποθηκευμένα.
   Στη σύγχρονη εποχή, οι ρόλοι αυτοί της γκορτσιάς εκλείψει. Οι μεταπολεμικές δεκαετίες έφεραν τον εκσυγχρονισμό της γεωργίας, την εντατικοποίηση των καλλιεργειών και την εγκατάλειψη πολλών παραδοσιακών πρακτικών. Η γκορτσιά, που άλλοτε φυτευόταν ή διατηρούνταν στα χωράφια ως χρήσιμο δέντρο, αντιμετωπίστηκε πλέον ως «άχρηστο αγριόδεντρο». Πολλές γκορτσιές κόπηκαν κατά τη δημιουργία μεγαλύτερων ενιαίων αγροτεμαχίων, καθώς θεωρούνταν εμπόδιο στη μηχανοποίηση (τα τρακτέρ και οι θεριστικές μηχανές απαιτούν ανοικτούς χώρους χωρίς δέντρα στα μέσα των χωραφιών). Επίσης, η εισαγωγή ετοίμων δένδρων από τα φυτώρια σήμαινε ότι δεν χρειαζόταν πλέον , η χρήση της γκορτσιάς ως υποκείμενο εμβολιασμού σε αχλαδιά. Σήμερα δεν έχει ουσιαστικά καμία καλλιεργητική αξία.
   Παράλληλα, οι διατροφικές συνήθειες και ανάγκες άλλαξαν ριζικά. Οι αγρότες δεν χρειάζεται πια να βασίζονται σε άγριους καρπούς για επιβίωση. Υπάρχει αφθονία από καλλιεργημένα φρούτα, εμπορικές τροφές και ζωοτροφές. Έτσι, η πρακτική του να μαζεύει κανείς γκόρτσα από τη φύση έχει εκλείψει σχεδόν εντελώς.
   Η κοινωνική και γεωργική απαξίωση της γκορτσιάς αντικατοπτρίζει την ευρύτερη αλλαγή στον τρόπο ζωής. Από τις μικρές αγροτικές κοινότητες που αξιοποιούσαν καθετί άγριο, περάσαμε σε έναν αγροδιατροφικό τομέα που στηρίζεται μόνο σε καλλιεργούμενους, εμπορικούς πόρους. Η γκορτσιά από βασικό στοιχείο των αγρών έγινε “ξεχασμένο” αγριόδεντρο, του οποίου την αξία προσπαθούμε πλέον να θυμηθούμε εκ των υστέρων, στο πλαίσιο της αναζήτησης για βιώσιμες και παραδοσιακές πρακτικές.

   Αιτία και κίνητρο για να ερευνήσουμε και να μάθουμε λίγα πράγματα για το δένδρο που αφθονούσε στην περιοχή μας ήταν η παρακάτω απόφαση της Κοινότητας Κλένιας που δείχνει το ενδιαφέρον και την αξία που είχε τότε η γκορτσιά και οι καρποί της, που όπως φαίνεται ωρίμαζαν κατά τους μήνες Σεπτέμβριο με Οκτώβριο.

Φωτοαντίγραφα από το Βιβλίο Πρακτικών Κοινότητος Κλένιας; (Γενικά Αρχεία του Κράτους, Τμήμα ΓΑΚ Κορινθίας)

                                         Πρᾶξις 9.

Ἐν Κλένια σήμερον τήν 28 τοῦ μηνός Αὐγούστου 1949 ἐτους ἡμέραν τῆς ἐβδομάδος Κυριακήν καί ὧραν 6 μ.μ. καί ἐν τῷ Κοινοτικῷ Καταστήματι κατόπιν ἐγγράφου προσκλήσεως τοῦ προέδρου 
γινομένης κατά τούς ὁρισμούς τοῦ ἄρθρου 29 τοῦ Κ... Δ.Κ συνῆλθεν είς συνεδρίασιν το Κ Σ Κλένιας παρόντων τῶν μελών αύτοῦ πρός συζήτησιν καί λῆψιν ἀποφάσεως ἐπί τῶν κάτωθι θεμάτων ἅτινα περιείχοντο καί είς τήν νομίμως κοινοποιηθήσην ὑπ’αριθ 331

επομένη σελίς

πρόσκλησίν των ἤτοι : Περί ἀπαγορεύσεως βοσκῆς ἐτεροδημοτῶν
ποιμένων ἐν τῇ θέση Ξερόκαμπος.

       Έπιτευχθείσης νομίμου άπαρτίας ὁ Πρόεδρος είσέρχεται είς τήν συζήτησιν τοῦ άνωτέρῳ θέματος έκθέτων τά ἑξῆς : Ἐποικειμένης τῆς ὡριμάνσεως 

τῶν άγριαχλαδιὼν <Γκόρτσα> έν τῆ θέση Ξερόκαμπος τῆς ἡμετέρας 

περιφερείας καί πρός προστασίαν τῆς κτηνοτροφίας τῆς κοινότητός μας 

ἀνάγκη ὅπως ἡ άνωτέρῳ περιοχή ἀπαγορευθῆ διά έτεροδημότες 

ποιμένες κατά τό διάστημα τῆς ὡριμάνσεως.

                         Τό Κοινοτικόν Συμβούλιον ἀκούσαν τήν εἰσήγησιν

τοῦ κ. Προέδρου                   

                                  ἀποφαίνεται

       ἀπαγορεύει τήν βοσκήν ἐν τῆ θέση Ξερὀκαμπος τῶν
ἑτεροδημοτῶν ποιμένων κατά τήν περίοδον τῆς ὡριμάνεως
τῶν Γκόρτσων ἤτοι ἀπό 1ην Σ/βρίου 1949 καί συγκεκριμένως
ὑπό τά όρια, βορείως,ἀπό δρόμον Κλένιας-Μονῆς Φανερωμένης
μέχρι τῆς Νοτίων τοιαύτην Κλεισούρας
          Ἐγένετο, άπεφασίσθη καί ὑπεγράφη παρά πάντων
τῷ κ Προέδρω ἀνατίθεται ἡ περεταίρῳ ἐνέργεια.




Ὁ Πρόεδρος                                                                             τά Μέλη

Μπαλής

    Έτσι παίρνοντας στοιχεία από λογοτεχνικές περιγραφές αναλογιζόμαστε πως ήταν κάποτε μια εποχή που τα γκόρτσα είχαν αξία. Πριν γίνουν απλώς άλλη μια λέξη στο λεξιλόγιο των παλιών, πριν τα ξεχάσει το χώμα και τα σαρώσει ο άνεμος της προόδου. Τότε, στις παρυφές του φθινοπώρου, όταν η γη ευωδίαζε από τα υγρά φύλλα και η πρωινή πάχνη έγλειφε τα χωράφια, τα γκόρτσα κρέμονταν βαριά απ’ τα δέντρα σαν σιωπηλές υποσχέσεις.
    Δεν ήταν ταπεινά. Τα γκόρτσα τότε δεν ήταν για πέταμα. Ήταν δώρα. Τα έφερναν απ’ το χωράφι με φροντίδα, τα μοίραζαν στους συγγενείς, τα κρατούσαν για τις γιορτές. Ήταν παρόντα στα πανέρια με τα ξερά σύκα, στις αποθήκες με τα καρύδια, στα υπόγεια δίπλα στο κρασί και το τσίπουρο. Στα χέρια των παλιών, ένα γκόρτσο δεν ήταν καρπός μόνο – ήταν ιστορία, μνήμη, συνέχεια.
    Κι ύστερα πέρασαν τα χρόνια. Τα δέντρα ξεχάστηκαν, οι αυλές στρώθηκαν με μπετόν, τα παιδιά σταμάτησαν να ρωτούν τι είναι "εκείνο το πράσινο περίεργο φρούτο". Τα γκόρτσα έμειναν μόνο σε κάποιες παλιές φωτογραφίες και σε κάτι γιαγιάδες που ακόμα φυλάνε ένα δυο δέντρα στην άκρη του περιβολιού.
    Όμως για όσους τα πρόλαβαν, για όσους τα μύρισαν και τα γεύτηκαν, τα γκόρτσα θα έχουν πάντα αξία. Γιατί δεν είναι απλώς ένας καρπός – είναι ένας μικρός θησαυρός απ’ τον κόσμο που χάθηκε αθόρυβα, μα ζει ακόμα μέσα στις αναμνήσεις μας.

Κλενιάτικες ιστορίες: Το μισοξεβαρβάτεμα

 Γράφει ο Ντίνος Κορδώσης

   Το πρωινό ξεκίνημα απ’ το σπίτι  για το σχολείο ήταν πάντα  επεισοδιακό. Πρώτος και στην ώρα του έφευγε ο αδελφός μου ο Μιχάλης που φοιτούσε τότε στην Πέμπτη γυμνασίου.  Στη συνέχεια με διαφορά δεκαλέπτου ελαφρώς καθυστερημένος ακολουθούσα εγώ, που φοιτούσα  στην τρίτη γυμνασίου και τέλος αρκετά καθυστερημένος ο Γιάννης , ο μεγάλος μου αδερφός, ο τελειόφοιτος , που είχε εμπιστοσύνη φαίνεται στα μεγάλα του ποδάρια,  για να καλύψει γρήγορα τα τρία χιλιόμετρα της απόστασης μέχρι το εξατάξιο ακόμα στο σωτήριο έτος 1964 γυμνάσιο Χιλιομοδίου.

    Σήμερα όμως άργησα λίγο παραπάνω. Είναι αλήθεια ότι δεν είχα κανένα διακαή πόθο να φτάσω γρήγορα στο σχολείο, που τελευταία με απωθούσε όσο το λιβάνι το διάολο. Τα φιλολογικά μαθήματα εκτός απ’ τη λογοτεχνία (νέα ελληνικά) δεν τα συμπαθούσα ιδιαίτερα. Στα μαθηματικά που διέπρεπα κατά το παρελθόν, είχαμε έναν ατσούμπαλο Μανιάτη καθηγητή που βαριόταν να προγκίξει τη  μύγα που καθόταν στη μύτη του, όσο για τον καθηγητή της φυσικής ; Λέγανε ότι είχε δίπλωμα απ’ το Δρομοκαΐτειο. Τα είχα φορτώσει λοιπόν στον κόκορα κι εκείνος δεν δυσκολευόταν καθόλου να τα κουβαλήσει. Την προηγούμενη μέρα είχαμε πάρει βαθμούς πρώτου διμήνου, είχα πατώσει, και το σκεφτόμουνα αν έπρεπε να συνεχίσω το μισητό σχολείο ή να προτείνω στους γονείς μου να μου αγοράσουν ένα κοπάδι πρόβατα και μια καλή φλογέρα.

   Μ’ αυτές τις όχι και τόσο αισιόδοξες σκέψεις έφτασα στα έβγα του χωριού, όπου είχε το ραφτάδικο ο μπάρμπα Κώστας ο Μαρδίκης (Μαργώσης) . Ο μπάρμπα Κώστας τύχαινε να έχει ακριβή ώρα κι όλοι οι καθυστερημένοι ρωτούσαμε για να ρυθμίσουμε την περαιτέρω ταχύτητα της πορείας μας.  Όταν λοιπόν ρώτησα κι εγώ «μπάρμπα Κώστα τι ώρα είναι» μου απάντησε οργισμένα : «ώρα που γα@νε οι γύφτοι διάολε!» Φαίνεται ότι πολοί είχαν ρωτήσει σήμερα για την ώρα και είχε αγανακτήσει ο άνθρωπος. Έτσι δεν έμαθα την ακριβή ώρα . Έμαθα όμως την ώρα πάνω –κάτω που γα@σαν οι γύφτοι. Κάτι ήταν κι αυτό και τάχυνα καλού κακού, το βήμα.

   Βαριές όμως οι σκέψεις κι  έκαναν  και  τα ποδάρια ασήκωτα. Έφτασα το λοιπόν καθυστερημένος την ώρα που γινόταν η προσευχή κι όταν τελείωσε , κίνησα κι εγώ μαζί με άλλους καθυστερημένους να πάω στην τάξη μου. Φαίνεται όμως ότι ο Γυμνασιάρχης, ένας σκαιότατος παλιάνθρωπος (αργότερα επί χούντας έλαβε υψηλά αξιώματα) δεν είχε καλοξυπνήσει το πρωί. Στήθηκε στην είσοδο και φιλοδωρούσε κάθε διερχόμενο με ένα δυνατό χαστούκι στην αριστερή παρειά καθώς ήταν δεξιόχειρας. Κάποιος που προσπάθησε να φυλαχτεί, πήρε για πανωτίμι  αποβολή μιας μέρας. Στάθηκα λοιπόν σαν ήρθε η σειρά μου σαν γαμπρός κι άρπαξα μια καλοζυγισμένη, που μου έπεσε η όποια μαγκιά μου είχε απομείνει ακόμα κι άρχισαν τζιτζίκια και σειρήνες να ηχούν εκκωφαντικά στ’ αυτιά μου. «Να και συ καθυστερημένο γαϊδούρι ! Και να μη μου ξανάρθεις ακούρευτος γιατί θα σε διώξω» και πήρε σειρά ο επόμενος. Τρέκλα – δίπλα απ’ τη ζάλη κίνησα για την τάξη όπου για κακή μου τύχη είχε μπει η καθηγήτρια μια όμορφη γαλανομάτα και με το που με βλέπει με καλεί στην έδρα και χωρίς δεύτερη κουβέντα μου αστράφτει μια ξεγυρισμένη,( ήταν κι αυτή δεξιόχειρας η άτιμη) που κρατήθηκα απ’ την έδρα για να μην πέσω. « Ρε γαϊδούρι !» μου λέει  «ήρθε ο πατέρας σου χθες για τους βαθμούς και μου είπε πως αντί να μελετάς παίζεις μπίλιες όλη τη μέρα. Δε ντρέπεσαι ρε τεμπελχανά ολόκληρος άντρας να παίζεις μπίλιες σαν νήπιο»; Ν’ ανοίξει η γη να με καταπιεί! Έχασα τη μαγκιά στο χαστούκι του γυμνασιάρχη, τώρα έχανα και την αξιοπρέπεια με το χαστούκι της όμορφης μπροστά στους  συμμαθητές και κυρίως μπροστά στις συμμαθήτριες. Το κεφάλι μου βούιζε σαν την πατόζα του Γορίλα απ’ τον Άγιο Βασίλη. Με τα χίλια ζόρια έφτασα στο θρανίο και σωριάστηκα . Δεν ξέρω πως νιώθει ένα κακοποιημένο γαϊδούρι. Πάντως εγώ ένιωθα σαν ξεφτιλισμένο λινατσόσακο που το έβαλαν για πατάκι να παίρνει τις λάσπες απ’ τα παπούτσια των εισερχομένων. Δυο φορές γαϊδούρι το λοιπόν. Πού να ήξερα ότι δεν είχα τελειώσει ακόμα με το συμπαθέστατο ζωντανό.

   Οι ώρες βαδίζανε σαν βαρυφορτωμένο μουλάρι σε ανηφορικό κακοτράχαλο μονοπάτι. Ευτυχώς την τέταρτη ώρα είχαμε γυμναστική και ξεχάστηκα λίγο.

   Εδέησε κάποτε και χτύπησε το κουδούνι της απόλυσης και ξεκινήσαμε με το συμμαθητή και συντοπίτη τον Τάσο τον Γκαλγκούνη για το χωριό. Σερνόμουνα και παρά τις παροτρύνσεις του φίλου μου να ταχύνω γιατί τον είχε θερίσει η πείνα, έμενα ασυγκίνητος . Στο τέλος απογοητεύτηκε και υποκύπτοντας  στο ένστικτο της αυτοσυντήρησης,  τάχυνε το βήμα του κι έστριψε στη γωνία αφήνοντάς με πίσω. Ακολούθησα χωρίς να έχω αποφασίσει ακόμα κατά πού ήθελα να τραβήξω. Ωστόσο προχώρησα και καθώς έστριψα στη γωνιά είδα το φίλο μου να συνομιλεί με δυο άντρες. Ο ένας κρατούσε ένα βαρβάτο γαϊδούρι απ το καπίστρι και θα ήταν εξηντάρης και βάλε. Ο άλλος ήταν ο γνωστός κτηνίατρος που δραστηριοποιούνταν στην περιοχή. Κάποια στιγμή ο Τάσος μου έκανε νόημα να πλησιάσω. Καιρός να κάνω παρέα με τους κατά τους καθηγητές ομοίους μου σκέφτηκα.

   Ο κτηνίατρος είχε πρόθεση όπως μας έλεγε να κάνει μια ένεση στο γάιδαρο κι έπρεπε να βοηθήσουμε να τον ακινητοποιήσουμε για να τα καταφέρει. Άδραξαν λοιπόν οι δυο άντρες τα πίσω πόδια, εμείς τα παιδιά τα μπροστινά και πάρτον κάτω το γάιδαρο. Ο φίλος μου έριξε το βάρος του στο κεφάλι κι εγώ κρατούσα τα μπροστινά  πόδια, στραμμένοι αμφότεροι κατά τις υποδείξεις του κτηνίατρου έτσι ώστε δεν βλέπαμε τι έκανε εκείνος  με τα εργαλεία του. Ο καημένος ο γάιδαρος μουγρογκάριζε και τανιόταν σαν να πονούσε το ζωντανό. Με πολύ προσπάθεια τον κρατούσαμε στο έδαφος. Σε κάποια στιγμή ακούω το φίλο μου να φωνάζει. «τι διάολο κάνει αυτός εκεί;» Στρέφω το κεφάλι τι να δω! Φρίκη κι αποτροπιασμός! Ο χαιβάν ντοκτόρ είχε απογυμνώσει τον έναν όρχι του γαϊδάρου από το δέρμα και μ’ ένα μεγάλο και δυνατό μανταλάκι τον είχε πιάσει στη ρίζα του , ενώ ετοιμαζόταν να κάνει το ίδιο στο δεύτερο. Πετάχτηκα πάνω σαν ελατήριο αφήνοντας τα πόδια. Ο Τάσος χαλάρωσε την πίεση στο κεφάλι κι ο γάιδαρος σε μια απέλπιδα προσπάθεια ανόρθωσε το μπροστινό  μέρος του κορμιού του, ύστερα  εξανδραποδίζοντας  τον ηλικιωμένο και τον ευνουχιστή του, ανορθώθηκε εντελώς και με κλωτσιές, κλανιές και γκαρίσματα, τρελαμένος απ’ τον πόνο το έβαλε στα πόδια μισοξεβαρβατεμένος.

    «Τι κάνατε ρε παιδιά;» Ουρλιάζει ο κτηνίατρος. «Εμείς τι κάναμε ή εσύ τι έκανες»; Του λέει ο Τάσος. « Για ένεση τον κρατήσαμε όχι για μουνούχισμα» του λέω εγώ. « Σιγά το πράμα! Ζωντανό είναι καημένε!» Ξαναλέει ο ευνουχιστής. « Ε, λοιπόν άλλη φορά να λες την αλήθεια» του λέω . « Κι αν θες να κάνεις  επεμβάσεις να τις κάνεις στον εαυτό σου»  «Ναι, να πας να κόψεις τα δικά σου» του λέει κι ο Τάσος και φεύγουμε σαν δαιμονισμένοι για το χωριό βρίζοντας όλους τους κτηνιάτρους του κόσμου.

   Με κάτι μικρά καμπανάρια που βρήκαμε σ’ ένα αμπέλι στη “Γωνιά” έκοψε ο Τάσος τη λιγούρα του και συνεχίσαμε . Η μάνα με περίμενε στο σπίτι με εντολές. « Ο πατέρας σου είπε πως αν δεν έχεις σκοπό να διαβάσεις , αφού φας, να πας στο “Ντελή” που οργώνει.» Όχι δεν είχα σκοπό να διαβάσω. Να πάω στο σχολείο ήθελα με τις τσέπες γεμάτες πέτρες και ν’ αρχίσω να σπάω κεφάλια με πρώτο στόχο εκείνο του Γυμνασιάρχη και δεύτερο του χοντρομπαλά του Μανιάτη του μαθηματικού, αλλά προς το παρόν έπρεπε να πάω στο “Ντελή” για όργωμα. Ε, να μην τρώμε και το ψωμί εντελώς χαράμι!

Τρύγος

 

 

  Ὀπως έχουμε ξαναγράψει η Κλένια μέχρι και την δεκαετία του 60 είχε μεγάλες εκτάσεις από αμπέλια.
   Περιοχές ανατολικά του χωριού όπως Βατιάς, Καμαρέτα, και δυτικά Φλεβάρη, Αλωνάκια. Πιστρατού, Αμπελάκια κτλ. ήταν κατάφυτες από αμπέλια.
   Η φυλλοξήρα ήταν η ασθένεια που τα κατέστρεψε και η επαναφορά της αμπελοκαλλιέργειας σε τόση μεγάλη έκταση δεν έγινε ποτέ, όπως σε γειτονικά χωριά, τον Ἀγιο Βασίλειο, Σπαθοβούνι, περιοχή Νεμέας κτλ.

   Ερευνώντας τα υπάρχοντα αρχεία πρακτικών της Κοινότητος, που αρχίζουν το 1914 και καλύπτουν πάνω από μισό αιώνα, βρήκαμε μιαν απόφαση της Κοινότητος ακριβώς πριν από 111 χρόνια, που έχει αρκετό ενδιαφέρον για την λειτουργία και τις αρμοδιότητες της κοινότητος τότε.

Φωτοαντίγραφα από το Βιβλίο Πρακτικών Κοινότητος Κλένιας; (Γενικά Αρχεία του Κράτους, Τμήμα ΓΑΚ Κορινθίας)

και αποδελτιώνοντας...

άριθ 10

Τό Κοινοτ. Συμβούλιον τῆς Κοινοτ.

Κλένιας ἀποτελούμενον ἐκ τῶν κάτωθι

προυπογεγραμμένων μελῶν συνελθόν

εἰς συνεδρίασιν σήμερον τήν 4 7βρίου

1914 ἡμέραν πέμτην καί ἐν τῷ κοινοτ.

καταστήματι κατόπιν τῆς ἀπό 1 7εβρίου

ἐ.ἐ. προσκλήσεως τοὺ οἰκίου Προεδρου

-------------------------------------------------------------------------------------------------

παρόντος καί εἰς τήν Συνεδρίασιν προτείνον ἵνα προσδιο

ρισθῇ ἡμέρα τρυγητοῦ τῶν σταφυλῶν τῶν ἀμπἐλων

καθ’ ὅλην τήν περιφέρειαν τῆς Κοινοτ. Κλένιας.

Ἀκοῦσαν τήν πρότασιν τοῦ κ. Προέδρου ἥν ὡρίσ.

…..καί …...καί Νόμιμον … συσκεφθέν

                    Ἀποφαίνεται

Προσδιορίζει ὡς ἡμέραν τρυγητοῦ τῶν ἀμπέλων

τῆς Κοινότ. Κλένιας τήν 15 7βρίου 1914 ἡμέραν

Δευτέραν

Οἱ παραβιάζοντες τήν διάταξιν ταύτην θέλοντος

ὑποστεῖ τάς συνεπείας τού Νόμου.

Η παροὺσα κοινοποιηθήτω καί ἀναγνωσθήτω

είς ἐκκλησίας ἐν τῇ κοινότ. Κλένιας.

Ὁ Πρόεδρος                                                                           Τά μέλη

Β.Μπαλης                                                                …………..

                                                                                   Κορδώσης

                                                                                  Ζεμπερλίγκος

                                                                                Σταύρος Δήμας

Η απόφαση αυτή εύλογα δημιουργεί ερωτήματα και απορίες στον αναγνώστη.

Έπρεπε να πάρει απόφαση η Κοινότητα για να αρχίσει ο τρύγος και σε συγκεκριμένη ημερομηνία;

Ποιες άραγε ήταν οι επιπτώσεις στους παραβιάζοντες την απόφαση;

Ερευνώντας τα αρχεία δεν συναντάμε τα επόμενα χρόνια παρόμοιες αποφάσεις.

Παρατήρηση: Σύμφωνα με το τρέχον ημερολόγιο η 4η Σεπτ.1914 ήταν ημέρα Παρασκευή και η 15η ήταν Τρίτη. Προφανώς η διαφορά πρέπει να οφείλεται στην αλλαγή του ημερολογίου που έγινε το 1923.

...και μία γραμματική παρατήρηση: Ο συντάκτης χρησιμοποιεί το 7 (7 βριου) για να ορίσει τον Σεπτέμβριο ενώ σε νεότερες αποφάσεις παρατηρήσαμε την χρήση του 9 (9 βριου) πιο λογικό.