Πρόσφυγες στην Κλένια -1922

    Πριν ένα  αιώνα η Ελλάδα έζησε μία από τις πιο καταστροφικές περιόδους της ιστορίας της. Την  Μικρασιατική Καταστροφή. Φέτος μέσα από την ιστορική μνήμη και με ένα νέο πόλεμο στην Ευρώπη, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, βλέπουμε τι σημαίνει πόλεμος, καταστροφή, προσφυγιά, θάνατος. Τώρα οι εικόνες μας βομβαρδίζουν ανηλεώς μέσα από τα ΜΜΕ και βλέπουμε άμεσα τι συμβαίνει σε έναν πόλεμο. Τότε εικόνες ήρθαν σταδιακά και σχηματοποιήθηκαν μέσα από τις περιγραφές και τα πρόσωπα  των προσφύγων. Σταδιακά ιστορία  και τα ντοκουμέντα μας περιέγραψαν όλη την καταστροφή. Ενάμιση εκατομμύριο πρόσφυγες μετά την μικρασιατική καταστροφή και την “ανταλλαγή πληθυσμών” έφτασαν στην Ελλάδα. Η χώρα υπέστη ένα σοκ σε όλα τα επίπεδα. Κατάφερε όμως με τον χρόνο να κλείσει τις πληγές της, να αφομοιώσει, να αγκαλιάσει  όλους αυτούς τους ανθρώπους να τους ενσωματώσει και να σταθεί όρθια. 

    Δεν είμαστε οι ειδικοί για να αναλύσουμε τα γεγονότα και να δώσουμε ιστορικές απαντήσεις και ούτε αυτός είναι ο σκοπός μας. Απλώς περιγράφουμε μία κατάσταση στην οποία και το χωριό μας έδωσε μία χείρα βοηθείας σε δύο πρόσφυγες που έφτασαν τότε την Κλένια.  

    Οι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν εδώ, έγιναν Κλενιάτες. Τα παιδιά τους παντρεύτηκαν συγχωριανές μας. Ενσωματώθηκαν στο χωριό, δούλεψαν, μορφώθηκαν και πρόκοψαν. Κανένας δεν τους ξεχώρισε και εμείς οι νεότεροι ούτε καν ξέραμε ότι ήταν πρόσφυγες. Καμιά φορά σαν παρατσούκλι ακουγόταν, “πάνω στου πρόσφυγα”, αν ήθελε κάποιος πιο ηλικιωμένος  συγχωριανός μας, να υποδείξει  ένα σημείο και αυτό γιατί οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στο επάνω μέρος του χωριού κοντά στην Πλάκα. Η Κοινότητα της Κλένιας αποδεικνύοντας όπως και παλαιότερα είχαμε γράψει πόσο φιλόξενοι ήταν οι Κλενιάτες τους χορήγησε δύο κοινοτικά οικόπεδα για να εγκατασταθούν. Δύο πράξεις του κοινοτικού συμβουλίου τότε μας το θυμίζουν.

                                           Πράξις  46   

                                   Το Κοινοτικόν Συμβούλιον Της Κοινότητος Κλένιας συνελθόν εις Συνεδρίασην    σήμερον την 14η του μηνός 8/βρίου έτους 1928 η μέρα της εβδομάδος Κυριακήν και ώραν 7ην μ.μ. εντός του Κοινοτικού Καταστήματος κατόπιν προσκλήσεως του κ.προέδρου αυτού Θωμά Γ. Δήμα. κοινοποιηθείσης ταύτης νομίμως και εμπροθέσμως εις ένα έκαστον Κοινοτικόν  Σύμβουλον προς συζήτηση και ψήφισιν του κατωτέρου θέματος.                                                                                                                                                   Περί χορηγήσεως ή μή μέρους του Κοινοτικού Οικοπέδου “Πλάκας” εις στον αιτούντα πρόσφυγα εκ Θράκης και κατοικούνταν ενταύθα προ 5ετίας Στέφανον Καραντωνίδην.                                                                                                                                                  Ο κ.πρόεδρος κάμει εισήγησιν του μνηθέντος θέματος και το Σώμα μή ευρεθέν έν απαρτία αναβάλλεται η συζήτησης και ψήφισης του ανωτέρω θέματος δια την ερχομένην Κυριακήν ήτοι 21 8βρίου έ.έ. και ώραν 11-12 π.μ.

 

Ο Πρόεδρος                                                                               Τα Μέλη

 

                                               

                                                                Πράξις 48

                    Το Κοινοτικό Συμβούλιο της Κοινότητας Κλένιας (του τέως Δήμου Κλεωνών) συγκείμενον εκ των υπογεγραμμένων αυτού μελών συνελθόν εις Συνεδρίασιν εντός του Κοινοτικού Καταστήματος σήμερον την εικοστήν πέμπτην του μηνός Οκτωβρίου του 1928 έτους ημέραν της εβδομάδος Πέμπτην και ώραν 7ην μ.μ. κατόπιν προσκλήσεως του κ. προέδρου αυτού Θ.Δήμα κοινοποιήθήσεις ταύτης νομίμως και εμπροθέσμως εις ένα έκαστον των Κοινοτικών Συμβούλων προς συζήτησιν και ψήφισιν που κάτωθι θέματος 

                    “περί χορηγήσεως μέρος εκ του Κοινοτικού Οικοπέδου Πλάκας πώς κατασκευήν οικιών εις τους Αιτούντας πρόσφυγας Στέφανο Καραντωνίδην κ Απόστ.Κανάκην”

                      Ο κ. πρόεδρος κάμει εισήγησιν του θέματος τούτου και το Σώμα ευρεθένν έν απαρτία και καλώς σκεφθέν, και λαβόν υπ’ όψει τας αιτήσεις τούτων,                                                                                  αποφαίνεται                                                                                              Εγκρίνει όπως παραλάβωσιν εκ του Κοινοτικού οικοπέδου Πλάκας οι εν λόγω αιτούντες πρόσφυγες από Τριακόσια τετραγωνικά μέτραέκαστος, επακριβώς δέ κατά το δυτικόν μέρος του εν λόγω οικοπέδου και εις ο μέρος θέλει υποδείξει το Κοινοτικόν Συμβούλιον εις ένα  έκαστον εξ αυτών άμα τη λήψει της σχετικής εγκριτικής αποφάσεως του κ. Νομάρχου Αρ/θίας. λόγω δε του ότι το ειρημένον Κοινοτικόν οικόπεδον τυγχάνει ενοικιασμένον εις τον Σωτήρ. Παναγήν αναδείιχθέντα εις δημοπρασία ενοικιαστήν υποχρεούμεν τους ως άνω πρόσφυγας όπως αποζημιώσωσιν αυτόν δι’ έκτασιν εξακοσίων μέτρων τετραγωνικών.

Πράξις 49………………………………………..

                                               

Απόκριες στην Κλένια.

 

   Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά και φέτος δεν θα εορτάσουμε τις Απόκριες με τον παραδοσιακό τρόπο. Η πανδημία έχει φέρει πλέον πολλές αλλαγές στη ζωή μας. Η καθημερινή μας συμπεριφορά οι κοινωνικές σχέσεις, οι περιορισμοί και ο φόβος έχουν δώσει άλλη μορφή σε όλα.

   Το Καρναβάλι της Κλένιας την Καθαρή Δευτέρα ήταν ξακουστό. Παλιά τις δεκαετίες του 50 και 60, που δεν υπήρχαν οι οικονομικοί πόροι και τα τεχνικά μέσα, οι συγχωριανοί μας είχαν μία τρομερή εφευρετικότητα. Με αυτοσχέδια άρματα και μάλιστα με ζώα, γαϊδούρια, μουλάρια κτλ. (δεν υπήρχαν τότε τρακτέρ και αυτοκίνητα), με φτηνά υλικά ντυνόντουσαν  μασκαράδες και με πηγαίο κέφι συμμετείχαν και  διασκέδαζαν όλοι. Το αποκορύφωμα ήταν, μετά την παρέλαση το απόγευμα στην πλατεία, η σάτιρα και η διακωμώδηση της πολιτικής, του χωριού και των κατοίκων κτλ. που απήγγειλε ο Γ. Σκούπας, ο εργολάβος, ( δεν υπήρχε τότε ο νόμος προστασίας προσωπικών δεδομένων και όλοι έμπαιναν στο στόχαστρο).  Η κοσμοσυρροή από επισκέπτες  ήταν άνευ προηγουμένου. Το κέφι ο χορός στην πλατεία και το ξεφάντωμα με παραδοσιακή μουσική τραβούσε μέχρι αργά. Μετέπειτα στα χρόνια της επταετίας το καρναβάλι ατόνησε και σταμάτησε για να επανέλθει  αργότερα. Η παρέλαση “μηχανοποιήθηκε”.  Δεν υπήρχαν πλέον και ζώα,μόνο κανένα γαϊδουράκι, που αποτελούσε και την ατραξιόν. Εξακολουθούσε όμως πάντα να προσελκύει κόσμο και να δημιουργεί κέφι και οι συγχωριανοί μας να διασκεδάζουν. Σιγά-σιγά με το χρόνο άρχισαν και τα διπλανά χωριά να μιμούνται το καρναβάλι μας.

   Η νέα γενιά έδωσε πιο σύγχρονη μορφή με την  βοήθεια και οργάνωση από τον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού. Οι καρναβαλικές εκδηλώσεις ακολουθώντας τον “εκσυγχρονισμό” τώρα γίνονται την Κυριακή. Ακόμη και μέσα στην οικονομική κρίση οι εκδηλώσεις συνέχισαν να γίνονται με μία πιο τυποποιημένη μορφή. Η  προσέλευση  του κόσμου δεν “πιάνει” τις παλιές δόξες του. Θες τα καρναβάλια των διπλανών χωριών,  όπως αναφέραμε, θες ότι ο κόσμος διασκεδάζει και τον υπόλοιπο καιρό χωρίς να περιμένει τα πανηγύρια, όλα συνετέλεσαν σε μία τυποποιημένη και εθιμοτυπική  μορφή των εκδηλώσεων.

   Σε παλαιότερες αναρτήσεις μας έχουμε αναδείξει και θυμίσει στιγμές από τα σατιρικά δρώμενα  της Κλένιας το 1917 ΕΔΩ, και το 1918 ΕΔΩ.

   Σήμερα μερικές φωτογραφίες από την Καθαρή Δευτέρα του 2000 μας δίνουν τον τόνο των μασκαράδων.Ακόμη ένα μικρό ερασιτεχνικό βίντεο μας μεταφέρει σε εκείνη την εποχή που πολλοί θα αναγνωρίσουν το εαυτό τους. Δείτε το κάνοντας κλικ ΕΔΩ VIDEO.

 

Απογραφή Κλένια 1928.

    Η χρονιά που μας πέρασε ήταν εκτός των άλλων και έτος απογραφής πληθυσμού και κατοικιών.
  Ιστορικά η πρώτη απογραφή του πληθυσμού διενεργείται το 1828 με κυβερνήτη τον Ι. Καποδίστρια. Έξι χρόνια αργότερα δημιουργείται Γραφείο Δημόσιας Οικονομίας στο υπουργείο Εσωτερικών και κάνει την πρώτη επίσημη απογραφή  το 1834-35 που συνεχίζεται να γίνεται κάθε χρόνο μέχρι το 1845. Μετέπειτα συνεχίζει να γίνεται σε αραιότερα χρονικά διαστήματα. Το 1925 γίνεται η σύσταση της Γενικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος μέσα στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας που συγκεντρώνει όλες τις κρατικές στατιστικές υπηρεσίες κάνοντας  απογραφή και  των διαφόρων οικονομικών δραστηριοτήτων του κράτους. Στην πορεία του χρόνου η Στατιστική Υπηρεσία οργανώνεται αλλάζει μορφές διοικητικά κτλ μέχρι  το 2010 που συνιστάται η Ελληνική Στατιστική 
Αρχή ΕΛΣΤΑΤ σαν ανεξάρτητη αρχή πλέον.
   Το 1928 είναι μια ιδιαίτερη χρονιά που γίνεται η απογραφή. Έχει μεσολαβήσει η απώλεια της Ζώνης της Σμύρνης και της Ανατολικής Θράκης το 1922, έχει γίνει η Συνθήκη της Λωζάννης και ανταλλαγή
των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Μετά το 1928 η απογραφή γίνεται πλέον ανά δεκαετία.
    Η απογραφή φέτος κατά ένα μεγάλο μέρος έγινε ηλεκτρονικά. Υπήρχε βεβαίως η δυνατότητα να γίνει εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά αλλά λόγω κάποιων αντικειμενικών αδυναμιών (ηλικιωμένοι, έλλειψη ή δυσχέρεια χρησιμοποιήσεως του διαδικτύου κτλ) έγινε κατά κάποιο ποσοστό με χειροκίνητο τρόπο από τους εξουσιοδοτημένους απογραφείς. 

   Οι εξελίξεις της τεχνολογίας μας προϊδεάζουν ότι μπορεί η φετινή απογραφή, με αυτό τον τρόπο, να ήταν και η τελευταία. Δεδομένου ότι είμαστε καταγεγραμμένοι παντού ψηφιακά είναι πολύ εύκολο για την Στατιστική Υπηρεσία να αντλεί, όποτε απαιτείται, κάθε στοιχείο γύρω από τον πληθυσμό της χώρας.

    Ας ανατρέξουμε λίγο στο παρελθόν για να δούμε πριν ένα αιώνα περίπου, την ιδιαίτερη χρονιά του 1928 που αναφέραμε, την διαδικασία απογραφής. Τα πρακτικά της κοινότητος μας δίνουν μια  εικόνα.

 

Πράξη 6/14-2-1928

…………………………………………………………………………………..

 Ο κ. Πρόεδρος κάμει εισήγησιν του θέματος τούτου και καλώς σκεφθέν το Σώμα αποφαίνεται.

...............................................................................................

4ον. Περί διορισμού Επιτροπών δια την καταγραφήν του πληθυσμού των κατοίκων ενταύθα.

 Όπως διορισθούν επιτροπαί αποτελούμεναι εκ των κάτωθι :

 1 Επιτροπή α΄Ιωάννου Χ. Σιαπκαρά ιατρού και β. Δημητρίου Παπαθανασίου

2α Επιτροπή  α΄εκ του Διονυσίου. Γιαννοπούλου δημοδιδασκάλου και β΄Χρήστου Δ. Κορδώση κτηματίου.

3η Επιτροπή  εκ των Παναγ. Δ. Κορδώση και β΄Κικής Νταβάκου δημοδιδασκαλίσης

4η Επιτροπή εκ των Σωτηρίου Σιαπκαρά φαρμακοποιού και β΄ Ιωανν. Δ. Φίλιου κτηματία.

5η Επιτροπή εκ των Νικολάου Μ. Σιαπκαρά και Γεωργίου Ανδ.Μπακλώρη κτηματιών αμφοτέρων.

6η Επιτροπή   εκ των Νικολ. Γ. Ζεμπερλίγκου ως και Νικολάου  Μ. Καλαρά

     Αναγνώσθησαν τα πρακτικά και υπογράφονται παρά πάντων πλην εκ του κ. Κων/νου Α. Μαυραγάννη απουσιάζοντος εις Αθήναις ληξάσης ούσης της σχετικλης του αδείας δι΄ ής αναφέραμε σχετικώς δια της υπ΄αριθ. 443/15-2-28 αναφοράς μας, προς τον κ. Νομάρχην  Αρ/θίας, και μη δυναμένου να προσέλθει ως εκ του επαγγέλματος συνεξασκών τούτο εις Αθήναις.-

Ο  Πρόεδρος                                                                              Τα Μέλη

Ν. Ζεμπερλίγκος                                                         

Τενέα: Ανασκαφές 2021.

    Με την εκπνοή του 2021 Το Υπουργείο Πολιτισμού  εξέδωσε Δελτίο Τύπου, όπου περιγράφει τις εργασίες της αρχαιολογικής έρευνας που έγινε κατά την διάρκεια του έτους στην περιοχή της Τενέας και τα ευρήματα. Ο χώρος ως γνωστόν που γίνονται οι ανασκαφές, βρίσκεται μεταξύ Κλένιας και Χιλιομοδίου βορείως της θέσης "Παλιοσχολειό".

Στην "Αρχαία Τενέα " έχουμε αναφερθεί και κατά το παρελθόν με αναρτήσεις μας:

 

http://klenia-gr.blogspot.com/2015/11/blog-post.html
http://klenia-gr.blogspot.com/2020/10/blog-post.html

Παραθέτουμε Το Δελτίο Τύπου του Υπουργείου.

 

 Αποτελέσματα της Συστηματικής Αρχαιολογικής Έρευνας «Αρχαίας Τενέας» στο Χιλιομόδι Κορινθίας 2021

Στους χώρους του λουτρού επικεντρώθηκαν οι εργασίες της φετινής συστηματικής αρχαιολογικής έρευνας στο Χιλιομόδι Κορινθίας, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Αρχαίας Τενέας», υπό τη διεύθυνση της αρχαιολόγου Δρ. Έλενας Κόρκα και με φορέα υλοποίησης τη Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Τα ευρήματα του προγράμματος τεκμηριώνουν την οργανωμένη κατοίκηση στην περιοχή της Τενέας από την 3η χιλιετία. Η ποιότητα, καθώς και η ποσότητα των ευρημάτων υποδεικνύουν την ύπαρξη ενός καλά οργανωμένου οικισμού την περίοδο αυτή, τοποθετώντας για πρώτη φορά την Τενέα στο χάρτη των πρωτοελλαδικών οικισμών της βορειοανατολικής Πελοποννήσου.

Σκοπός της φετινής έρευνας ήταν η ολοκλήρωση της ανασκαφής των επιμέρους χώρων του ρωμαϊκού λουτρού (Εικ.1), που ανασκάφηκε το 2019 και το 2020, και αφετέρου η διερεύνηση πιθανής επέκτασης των χώρων εμπορικής δραστηριότητας που εντοπίστηκαν για πρώτη φορά το 2020.

Πιο συγκεκριμένα, πίσω από την αψίδα του δυτικού caldarium αποκαλύφθηκαν οι βεσπασιανές των λουτρών. Εντοπίστηκαν υπερυψωμένο δάπεδο από πήλινες πλάκες και κτιστοί αγωγοί επενδυμένοι με πήλινες πλάκες και κεράμους, που εξυπηρετούσαν στην απορροή των λυμάτων. Στο χώρο βρέθηκαν οκτώ νομίσματα, εκ των οποίων το ένα χρονολογείται στα τέλη του 2ου αι. μ.Χ. με αρχές του 3ου αι. μ.Χ. και τα υπόλοιπα στα τέλη 4ου αι. μ.Χ. με αρχές 5ου αι. μ.Χ., καθώς και ευρήματα ρωμαϊκών χρόνων, όπως χάλκινο δαχτυλίδι, οστέινη περόνη, λύχνοι και μαρμάρινος κιονίσκος.

Εν συνεχεία, βόρεια των θερμών δωματίων ανασκάφηκε το τρίτο praefurnium των λουτρών και οι χώροι που εξυπηρετούσαν στην αποθήκευση υλικών-ξυλείας για τη λειτουργεία του. Εντός των τομών αυτών, μεταξύ άλλων ευρημάτων των ρωμαϊκών χρόνων, βρέθηκαν καταπεσμένα αρχιτεκτονικά μέλη αρχαϊκής περιόδου, ένας ηγεμόνας καλυπτήρας και μια επιζωγραφισμένη σίμη με πλοχμοειδή διακόσμηση (Εικ.2), στοιχεία που πιθανώς προέρχονται από κτίριο ίδιας χρονολογικής με αυτά περιόδου, το οποίο πιθανολογείται ότι βρίσκεται στην εγγύτητα του μνημείου και του οποίου έχουν εντοπιστεί σε προγενέστερες ανασκαφικές περιόδους σημαντικά αρχιτεκτονικά μέλη .

Με την αποπεράτωση των ανασκαφικών εργασιών στις ανωτέρω τομές ολοκληρώθηκε η ανασκαφή του κυρίως σώματος του λουτρού. Στο μνημείο συνολικής έκτασης περίπου 800 τ.μ. περιλαμβάνονται τρία θερμά δωμάτια (caldaria) με αψιδωτές απολήξεις, που διαθέτουν μικρές πισίνες (alvei) στο εσωτερικό τους, υποδαπέδια και εντοίχια θέρμανση και τρία praefurnia, δύο δωμάτια κρύου και χλιαρού λουτρού, εκ των οποίων το ένα είναι η piscina frigida, χώροι απόδυσης και ποδολουτήρες, βεσπασιανές, τριμερής δεξαμενή φίλτρανσης νερού, δεξαμενή περισυλλογής βρόχινων υδάτων, υδατόπυργος και χώροι αποθήκευσης καύσιμης ύλης. Τα δημόσιου χαρακτήρα λουτρά της Τενέας φαίνεται πως θεμελιώθηκαν λίγο πριν τα μέσα του 2ου αι. μ.Χ. και στη συνέχεια ακολούθησαν δύο νέες οικοδομικές φάσεις, μία στον 4ο αι. μ.Χ. και μία στον 5ο αι. μ.Χ., κατά τις οποίες πραγματοποιήθηκαν παρεμβάσεις, επισκευές και επεκτάσεις.

Ανατολικά του λουτρού συνεχίστηκε η διερεύνηση των χώρων εμπορικής δραστηριότητας με τη διάνοιξη νέων τομών. Διαπιστώθηκε πως επεκτείνονται τόσο στα βόρεια όσο και στα νότια, δημιουργώντας οικοδομικές νησίδες που οριοθετούνται από οδούς και παρόδους. Συγκεκριμένα, εντοπίστηκαν σε παράταξη, στον άξονα ΝΔ προς ΒΑ, έξι νέα δωμάτια, που φαίνεται ότι έφεραν στέγαση, διαστάσεων κατά μέσο όρο 7μ. x 5μ. με μεσοτοιχίες και θυραία ανοίγματα. Η ανασκαφή των παραπάνω χώρων βοήθησε σημαντικά στην χαρτογράφηση του αστικού ιστού της πόλης, ο οποίος  διαμορφώνεται διαρκώς με μεγαλύτερη σαφήνεια.

Στο εσωτερικό τους βρέθηκαν αντικείμενα εμπορικής δραστηριότητας, (κεραμική ρωμαϊκής περιόδου χρηστικών αγγείων, γυάλινα και κεραμικά αγγεία κοσμετολογίας, περόνες, λύχνοι κ.α.) (Εικ.3), λάκκοι αποθήκευσης προϊόντων και 179 νομίσματα που χρονολογούνται από τα τέλη του 2ου αι. μ.Χ. μέχρι τα μέσα του 6ου αι. μ.Χ. (Εικ. 5) Η συνέχεια της ανασκαφής στο δωμάτιο, όπου εντοπίστηκαν το 2020 ο θησαυρός των 30 χρυσών νομισμάτων των αυτοκρατόρων Μαρκιανού, Ιουστίνου Α΄ και Ιουστινιανού, απέδωσε πάνω από 120 νέα νομίσματα, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό νομισμάτων σε 202, γεγονός που υποδηλώνει την έντονη οικονομική δραστηριότητα που συντελούνταν στο συγκεκριμένο χώρο. Στο ίδιο δωμάτιο, σε χαμηλότερο βάθος αποκαλύφθηκε πρωιμότερο κτίριο των ύστερων ελληνιστικών χρόνων, με κατεύθυνση Β/Ν. Το κτίριο φαίνεται να επεκτείνεται και πέραν των ορίων του ανεσκαμμένου χώρου και θα ερευνηθεί περαιτέρω την επόμενη ανασκαφική περίοδο. Επιπλέον, ανασκάφηκαν δύο νέα κτίρια πιο βόρεια και πιο νότια των ανωτέρω χώρων εμπορικής δραστηριότητας, παρόμοιας με αυτά τυπολογίας και στον ίδιο με αυτά άξονα, υποδηλώνοντας την επέκταση της πόλης και προς τις δύο κατευθύνσεις. Στα ευρήματα των συγκεκριμένων χώρων ξεχωρίζει ένας σφραγιδόλιθος από καρνεόλη όπου εικονίζεται προτομή νεαρού άνδρα (Εικ.4).

..................................