Έμβολιασμός

    Να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα από την αρχή. Δεν αναφερόμαστε στον εμβολιασμό των ανθρώπων. Θα αναφερθούμε στο μπόλιασμα ή στο κέντρωμα, που λέμε και ξέρουμε καλύτερα, των δένδρων. Είναι η γνωστή τεχνική μέθοδος που γίνεται η μεταμόσχευση ενός μέρος ενός φυτού σε άλλο φυτό .
   Λίγα λόγια εγκυκλοπαιδικά. Το κέντρωμα γίνεται για να αλλάξουμε - μετατρέψουμε ένα δέντρο σε άλλο χωρίς να ξαναφυτέψουμε από την αρχή. Έτσι βελτιώνεται ή μεταβάλλεται η ποιότητα του καρπών και επιταχύνεται η καρποφορία. Μπορεί το νέο δέντρο να αντέχει περισσότερο σε ασθένειες ή κτηματολογικές συνθήκες ή να εξοικονομείται χώρος λόγω μεγέθους. Ακόμη διατηρούνται παραδοσιακές ποικιλίες ή  αλλάζει η  ποικιλία. Και φυσικά δεν πρέπει να υποτιμούμε τα οικονομικά οφέλη. Γρήγορη παραγωγή θα δώσει γρήγορα έσοδα, ποιοτική παραγωγή θα δώσει καλύτερες τιμές, δέντρα ανθεκτικά θα έχουν μειωμένο κόστος καλλιέργειας ενώ ακόμη γίνεται εκμετάλλευση-χρησιμοποίηση υπαρχόντων δέντρων αντί να γίνονται έξοδα για αγορά νέων κτλ.
   Το κέντρωμα σήμερα ουσιαστικά δεν υφίσταται. Μόνο περιορισμένα σε κάποιους κήπους ή μεμονωμένα άγρια δέντρα σε κάποιο χωράφι που φύτρωσαν μόνα τους (αγριελιές, γκορτσιές, αμυγδαλιές κτλ.) Και φυσικά το κέντρωμα γίνεται από κάποιους γνώστες του αντικειμένου γιατί πρέπει να ομολογήσουμε ότι το κέντρωμα απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις και εμπειρία για να είναι επιτυχές και ήταν λίγοι στα χωριά που τα κατάφερναν επιτυχώς.
   Αφορμή για την ανάρτηση, μας έδωσε το παρακάτω πρακτικό της Κοινότητας Κλένιας με το οποίο λαμβάνεται απόφαση για την προστασία των “εμβολιασμένων” δένδρων εν έτει 1950.

Φωτοαντίγραφα από το Βιβλίο Πρακτικών Κοινότητος Κλένιας; (Γενικά Αρχεία του Κράτους, Τμήμα ΓΑΚ Κορινθίας)

                                              

                                                      Πράξις 27

Ἐν Κλένια σήμερον την 4 τοῦ μηνός  Ἰουνίου 1950 ἔτους ἡμέραν τῆς ἐβδομάδος Κυριακήν και ὥραν  6 μμ και ἐν τῶ Κοινοτικῶ Καταστήματι κατόπιν ἐγράφου προσκλήσεως τοῦ Προέδρου τῆς κοινότητος γενομένης κατά τους ὁρισμούς τοῦ ἄρθρου29 τοῦ Κ.Ν.Α.Κ συνῆλθεν  εί συνεδρίασιν Το Κοινοτικὀν Συμβούλιον Κλένιας παρόντων ἀπάντων τῶν  μελῶν αὐτοῦ προς συζήρησιν και λῆψιν ἀποφάσεως ἐπί τῶν κάτωθι θεμάτων ἅτινα περιείχοντο και εἰς τήν νομίμως κοινοποιθεῖσαν ὐπ’ ἀριθ 206/25-5-50 πρόσκλήσίν του ἤτοι:

1)

2)

..

5) Περί ἀπαγορεύσεως Βοσκής ἐν τῆ θέση Ξερόκαμπος

..

………………………………………………………………………………………………………………

                                                       Πράξις 31

ἐπί τοῦ ε΄ θέματος: Προκειμένου να προστατευθῶσι τά ἐξευγενισθέντα δι’ἐμβολιασμού ἄγρια δένδρα ἐν τῆ θέση ξερόκαμπος, ἀνάγκην ὅπως ἀπαγορευθεί ἡ βοσκή τῶν ἐν λόγω ἀγρῶν δι’ αἰγοπροβάτων και παρακαλείται το Συμβούλιον ὅπως ἀποφανθεῖ σχετικῶς.

                                Το Κοινοτικόν Συμβούλιον  ἀκούσαν τήν εἰσήγησιν

           τοῦ κ Προέδρου                          ἀποφαίνεται

                  Θεωρεί ὡς ἀπαγορευμένην την ὡς ἄνω τοποθεσίαν και συγκεκριμένως ἅπαντες τους ἀγρούς ἐντός τῶν όποίων ἐγένετο ἐμβολιασμός ἀγρίων δένδρων και ἀπαγορεύει την βοσκήν δι’αἰγοπροβάτων ἐπιτρεπομένης μόνον κατόπιν ἐγγράφου συγκαταθέσεως τῶν ἰδιοκτητῶν

………………………………………………………………………………………………………….

Ἐγένετο, ἀπεφασίσθει και ὑπεγράφει παρά πάντων

ὁ Πρόεδρος                                                             Τά Μέλη

     Όπως γνωρίζουμε, την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν τα σημερινά φυτώρια όπου αγοράζουμε ότι δένδρο επιθυμούμε. Το κέντρωμα ήταν ο μοναδικός τρόπος μετατροπής των αυτοφυών αγρίων δένδρων σε ωφέλημα και να αυξήσουν το εισόδημά τους. Και γιατί ειδικά στον Ξερόκαμπο; Ο Ξερόκαμπος μέχρι και την δεκαετία του 50 ήταν πράγματι ξερός κάμπος. Δεν υπήρχε νερό. Ήταν ένας κάμπος ξερικός και άνυδρος. Μετέπειτα έγιναν οι πρώτες γεωτρήσεις και άλλαξε το τοπίο,( θα αναφερθούμε σ’ αυτό σε μελλοντική μας έρευνα). Στα χωράφια έσπερναν δημητριακά και ψυχανθή. Υπήρχαν όμως αμέτρητες αυτοφυείς γκορτσιές και κάπου κάπου αμυγδαλιές σε αντίθεση με την σημερινή εποχή που δεν υπάρχουν γκορτσιές ούτε για δείγμα. Οι γκορτσιές φυτρώνουν και αντέχουν σε σκληρά άγρια εδάφη και άνυδρες περιοχές. Έτσι το μεγαλύτερο ποσοστό κεντρώματος αφορούσε της γκορτσιές, που τις μετέτρεπαν από άγρια δένδρα σε αχλαδιές και ήταν ευρέως διαδεδομένο στα χωριά. (αγριελιές δεν υπήρχαν στον Ξερόκαμπο). Προφορικά μας έχει μεταφερθεί ότι κατά την περίοδο της δικτατορίας οι αγροφύλακες είχαν εντολή να κεντρώνουν τα άγρια δέντρα ιδίως της γκορτσιές και τις αγριελιές. Επειδή η γκορτσιά είναι δένδρο αντοχής και αντέχει πολλά χρόνια, έλεγαν στα χωριά «αν έχεις μια γκορτσιά, έχεις ρίζα για δένδρο ζωής».